Η διατροφική αξία των σαρακοστιανών

Αμυλούχα τρόφιμα

Τα αμυλούχα τρόφιμα (ψωμί, πατάτα, ρύζι και ζυμαρικά) στη διάρκεια της νηστείας καταναλώνονται περισσότερο αυξάνοντας την αναλογία των υδατανθράκων της διατροφής μας εις βάρος της πρωτεΐνης και του λίπους.

Τα οφέλη αυτών των τροφών για την υγεία μας αυξάνονται όταν προτιμούμε τα λιγότερο επεξεργασμένα, όπως για παράδειγμα τα δημητριακά «ολικής άλεσης». Με αυτό τον τρόπο αυξάνουμε την πρόσληψη φυτικών ινών που δρουν ευεργετικά στον οργανισμό. Εκτός από τις φυτικές ίνες, οι αμυλούχες τροφές ολικής άλεσης διατηρούν τις βιταμίνες και τα μέταλλα, τα οποία με την επεξεργασία τους αφαιρούνται.

Λαχανικά

Τα λαχανικά, που περιλαμβάνονται σε ωμές ή βραστές σαλάτες, στα λαδερά και στις σούπες λαχανικών είναι μία υγιεινή επιλογή στη διάρκεια της Σαρακοστής, αφού είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, οι οποίες μειώνουν τα επίπεδα χοληστερόλης, τριγλυκεριδίων και σακχάρου στο αίμα.

Οι φυτικές ίνες συμβάλλουν ακόμη στην ομαλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας ενώ δρουν προστατευτικά ενάντια σε κάποιες μορφές καρκίνου (παχέος εντέρου, μαστού και προστάτη).

Φρούτα

Τα φρούτα, όπως και τα λαχανικά, αποτελούν συνηθισμένη διατροφική επιλογή την περίοδο της νηστείας.

Καταναλώνοντας φρουτοσαλάτες, ξηρά φρούτα, κομπόστες και χυμούς προσλαμβάνουμε φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά συστατικά (βιταμίνη C, βιταμίνη Α, καροτενοειδή, λυκοπένιο) τα οποία συμβάλλουν στην αντιοξειδωτική άμυνα του οργανισμού, δηλαδή στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και την παρεμπόδιση της δράσης ελευθέρων ριζών. Ακόμη, περιέχουν αρκετό κάλιο, μαγνήσιο και φυλλικό οξύ. Η αυξημένη πρόσληψη καλίου βοηθά στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.

Όσπρια

Τα όσπρια, που επίσης είναι νηστίσιμα, εκτός από αρκετές φυτικές ίνες περιέχουν και αρκετή πρωτεΐνη που αν και χαμηλής βιολογικής αξίας, με σωστούς συνδυασμούς μπορεί να μετατραπεί σε υψηλής βιολογικής αξίας ( π.χ. τρώγοντας φακές με ρύζι αντί σκέτες φακές).

Λιπαρά

Η κύρια πηγή λίπους στο μαγείρεμα των νηστίσιμων φαγητών είναι το ελαιόλαδο, το οποίο έχει πολλά οφέλη για την υγεία μας. Το ελαιόλαδο χάρις στην υψηλή περιεκτικότητά του σε πολυφαινόλες μειώνει τον κίνδυνο θρόμβωσης των αιμοφόρων αγγείων και προστατεύει την καρδιά, τον εγκέφαλο και το κυκλοφορικό σύστημα. Εκτός όμως από υγιεινό το ελαιόλαδο είναι και πλούσιο σε θερμίδες. Έτσι αν δεν καταναλώνεται με μέτρο, μπορεί να μας προσθέσει κιλά.

Χαλβάς και άλλα νηστίσιμα γλυκά

Τα νηστίσιμα γλυκά, όπως το κέικ, τα κουλουράκια, τα γλυκά ταψιού και ο χαλβάς, έχουν υψηλή θερμιδική αξία.

Ο χαλβάς για παράδειγμα είναι πλούσιος σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, βιταμίνη Ε, ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο, ψευδάργυρο, σελήνιο και αντιοξειδωτικές ουσίες αλλά περιέχει και αρκετές θερμίδες (όπως και το ταχίνι από το οποίο παρασκευάζεται).

Ιδανικές επιλογές αν δε θέλετε να πάρετε πολλές θερμίδες αποτελούν τα γλυκά κουταλιού, οι μαρμελάδες και τα αποξηραμένα φρούτα.

Με λίγα λόγια: Τα νηστίσιμα φαγητά είναι νόστιμα, θρεπτικά και μπορούν να αποτελέσουν κομμάτι μιας ισορροπημένης διατροφής, αρκεί να καταναλώνονται σωστά και με μέτρο. Κάτι πολύ σημαντικό που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι υπάρχει η πιθανότητα στη διάρκεια της νηστείας να μην καλύπτονται οι ανάγκες για κάποια θρεπτικά συστατικά (π.χ. ασβέστιο, σίδηρο, βιταμίνη Β12 ή πρωτεΐνη), οπότε χρειάζεται προσοχή με τις πιο ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού, όπως με τους ηλικιωμένους, τα παιδιά, τους εφήβους και τις έγκυες.